Legale FM-zenders in Nederland overtreden massaal de wet door het zendvermogen te verhogen. Agentschap Telecom treedt niet op, terwijl wel niet-legale radiozenders, de zogenaamde etherpiraten, het zwijgen worden opgelegd.
In de jaarverslagen van de etherwaakhond Agentschap Telecom (AT) staat het overduidelijk: officiële zendgemachtigden verhogen illegaal het vermogen van hun FM-zender om het bij de periodieke inspecties van AT te verlagen. Dit geldt zowel voor grote lokale publieke omroepen als landelijke netwerken van de grote radiozenders. Het duidelijkst is deze trend waarneembaar bij officiële lokale omroepen waar bijna driekwart van de zenders is opgevoerd. “In de eerste helft van 2014 zijn in totaal 48 FM-omroepzenders van grote publieke lokale omroepen gecontroleerd. Bij 73% van de geïnspecteerde zenders waren afwijkingen geconstateerd van de voorgeschreven normen en waarden”. Anno 2019 bleek er niks veranderd en zowel 80% van de lokale omroepen, net als enkele grote landelijke zenders, schroeven hun vermogen op, en “BEVUILEN DE ETHER, aldus agentschap telecom. Het enige dat is veranderd is dat de etherpiraten de zenders vaker “de boom inslingeren” of “De kraan van opa skoepen, en als mast ombouwen” om boetes te ontwijken, omdat de boetes belachelijk hoog zijn. “HET KAN VARIEREN VAN 2500 TOT WEL 45.000 EURO, DUS ZIJN WE GENOODZAAKT OM DEZE CAPRIOLEN UIT TE HALEN”, aldus de piratenzenders.
Ook de niet-landelijke commerciële radiozenders maken zich schuldig aan het opvoeren van het zendvermogen, zo bleek bij controle van 22 FM-zenders. “Bij 18% van de geïnspecteerde zenders zijn afwijkingen geconstateerd.” Dat lijkt erop dat commerciële regionale zenders (zoals Radio NL, Decibel, Simone FM, Wild FM of 8-FM) minder met de schroevendraaier in de zender zitten. Maar de inspecties waren van tevoren aangekondigd, geeft AT toe. “Dit heeft geleid tot berekenend gedrag van de vergunninghouder.”
Zelfs landelijke radio-omroepen zetten hun zenderexploitant onder druk om het vermogen op te voeren, schrijft AT. “Er zijn aanwijzingen dat meerdere omroepen – zowel landelijk, regionaal als lokaal – hun zendvermogen bewust verlagen bij inspecties van Agentschap Telecom. Daarna draaien zij hun zendvermogen vaak weer omhoog.” Het is onduidelijk of de publieke regionale omroepen en landelijke publieke radiozenders (NPO Radio 1, NPO 3FM etc) zich hier ook schuldig aan maken.
Agentschap Telecom gebruikt het Landelijk Meetnet Telecom (LMT) om veranderingen in de veldsterkte te meten. “Veranderingen in veldsterkte zijn een indicatie dat het zendvermogen is verhoogd of is verlaagd. De veranderingen in veldsterkte deden zich voor bij een aantal omroepen waarbij een onaangekondigde inspectie niet mogelijk was. Agentschap Telecom ziet geen mogelijkheid om deze ongewenste zendvermogenopdrijving aan te pakken, maar waarschuwt alleen dat er een ongewenste etherstrijd kan ontstaan, doordat omroepen die in de knel komen doordat anders zenders het vermogen wel verhogen, ook besluiten om de schroevendraaier in hun FM-zenders te zetten. Opvallend is dat Agentschap Telecom wel heldhaftig waarschuwt jacht te blijven maken op FM- en wellicht ook middengolfpiraten.